Bescherming door het Auteursrecht
Naar onze mening biedt het auteursrecht meer dan voldoende bescherming voor het gros van de bedrijven en heeft het een aantal grote voordelen.
Het is namelijk goedkoop, want het kost niets om aan te vragen.
Het is snel: op het moment dat een werk gepubliceerd wordt, is het beschermd tegen 'copycatten', terwijl een octrooiaanvraag meerdere jaren in beslag kan nemen -- veel te lang in verhouding tot de productlevenscyclus van software.
Het is niet te breed. Maar ook weer niet zo smal als vaak gedacht wordt.
Verkade e.a. concluderen [VK99]:
"Alle 'beschermenswaardige' computerprogramma's zijn tevens auteursrechtelijk beschermd. Het auteursrecht geeft tegen piraterij en richting afnemers evenveel soelaas als een octrooi. Tegenover bona fide concurrenten, die concurrerende varianten vanuit eenzelfde idee maar in andere (eigen) vorm willen aanbieden, is de bescherming - vanzelfsprekend - veel geringer, maar toch ook niet te verwaarlozen. Dit laatste te meer nu de grenzen niet heel duidelijk zijn te trekken, en nu een op auteursrecht gebaseerde 'claim' voor de gedaagde al zeer bedreigend en daarmee voor de eiser zeer effectief kan zijn."
Vaak wordt de kritiek geuit dat het auteursrecht veel te krap is. Dat weinig meer dan alleen een exacte kopie van een creatie zou kunnen worden tegen gehouden. Dat het auteursrecht veel breder toegepast kan worden dan vaak verondersteld wordt, blijkt uit de zaak rond het Female Treasure parfum [NG04]:
"De fabrikant van namaakgeurtjes Kecofa mag niet langer het parfum Female Treasure op de markt brengen. Het gerechtshof in Den Bosch heeft onlangs besloten dat de geur te veel lijkt op die van Trésor, het bekende parfum van Lancme. Kecofa gebruikt voor zijn parfum 24 van de 26 ingredienten van Trésor."
Overigens is er wel kritiek op deze uitspraak[HH02], maar waar het om gaat is dat de de grenzen van het auteursrecht allerminst duidelijk zijn.
Waar ook over te discusseren valt is de vraag of auteursrecht en software patenten elkaar eigenlijk niet uitsluiten. Volgens Beauprez [BP04] en Maebe [JM0405] is dat wel het geval:
"Artikel 10 van het TRIPs verdrag stelt:
- "Computer programs, whether in source or object code, shall be protected as literary works under the Berne Convention (1971)."
In tegenstelling tot wat een eerste lezing laat vermoeden, namelijk dat dit gewoon vereist dat auteursrechtelijke bescherming mogelijk moet zijn voor computerprogramma's, gaat dit veel verder. De WHO stelt immers op haar website over artikel 10.1 dat:
- The obligation to protect computer programs as literary works means e.g. that only those limitations that are applicable to literary works may be applied to computer programs.
Aangezien octrooibescherming niet beschikbaar is voor literaire werken, mag deze volgens TRIPs evenmin beschikbaar zijn voor computerprogramma's."
Ook bevat het WIPO Copyrightverdrag volgens Maebe clausules die van toepassing zijn:
"Softwarepatenten verhinderen een software-auteur om verschillende van zijn auteursrechten uit te oefenen (zoals de "normale exploitatie van het werk", aangezien een softwarepatent hem kan verhinderen zijn werk te verkopen) en zijn op die manier in tegenspraak met dit verdrag. Artikel 1 van het TRIPs verdrag bevat een gelijkaardige verwoording."