Petitie voor liberalisering van het auteursrecht

Niet minder dan 21 stichtingen zijn in Nederland belast met het innen van vergoedingen voor auteursrecht, naburige rechten, etc. De burger mag vervolgens raden waar de geïnde vergoedingen blijven, want transparantie is ver te zoeken bij de meeste van deze instellingen, welke niet onder de wet openbaarheid van bestuur schijnen te vallen omdat het stichtingen zijn. Binnenkort ook stichting Centraal Justitieel Incasso Bureau?

Het innen van de verschillende heffingen gaat gepaard met een grote dosis willekeur. Zo zijn er heffingen op lege media, ongeacht of men er zijn eigen muziek en/of data op zet of dat men er auteursrechtelijk beschermde werken op zet. Zo worden bedrijven aangeslagen voor het in het bezit hebben van een kopieer apparaat, ongeacht hoeveel auteursrechtelijk beschermde werken men daadwerkelijk kopieert. Zo wordt het plaatsen van een televisie of radio in een ontvangsthal of wachtkamer gezien als "openbaarmaking", terwijl het ontvangen signaal al openbaar is en reeds uitzendrechten betaald zijn. Ook wanneer er CDs of video's worden afgespeeld zijn daar natuurlijk reeds rechten voor betaald.

Toch moet voor een kantine tot 100 vierkante meter waar muziek te horen is jaarlijks bijna 200 Euro neer geteld worden. Voor kantoren en andere bedrijfsruimten moet per medewerker betaald worden, waarbij tot 10 werknemers reeds een kleine 100 Euro per jaar wordt gerekend.

Al met al is de situatie dat er feitelijk nauwelijks een relatie te vinden is tussen de hoeveelheid daadwerkelijk vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt auteursrechtelijk beschermd materiaal en de hoogte van de heffing en worden sommige heffingen gewoonweg dubbel geïnd. De omroep betaalt voor het uitzenden van de muziek en de ondernemer mag nog eens betalen wanneer dezelfe muziek binnen zijn bedrijf uit de luidspreker komt.

Consumenten ergeren zich groen en blauw aan de heffing op CD's, DvD's, etc. omdat de heffing uitsluitend naar auteurs gaat die op de één of andere manier verbonden zijn met genoemde stichtingen, terwijl men ook vaak eigen materiaal en/of materiaal dat door de auteur in het publieke domein is geplaatst op de drager zet. Je moet dan dus een ander betalen voor het werk dat je zelf gemaakt hebt. Bovendien wil men ook heffingen op mp3 spelers, etc. Daarmee moet je dan dus ook nog eens gaan betalen als je de CDs die je gekocht hebt -- en dus rechten over betaald hebt -- op je mp3 speler wil afspelen. Of wanneer je een kopietje maakt voor in de auto.

Het is duidelijk dat enige balans onderhand ver te zoeken is. Het hele systeem van auteursrechten en vergoedingen is te ver doorgeslagen en lijkt vooral de belangen van de content industrie -- Hollywood en de platenlabels -- te behartigen. Hierbij zijn de belangen van het publiek echter steeds verder uitgehold. Zo ver dat dat de grenzen van de redelijkheid overschreden zijn.

Zo is het bijvoorbeeld niet mogelijk een zelf gemaakte vakantievideo waarop een toevallige voorbijganger zijn gettoblaster net even te luid heeft staan te publiceren zonder toestemming van genoemde stichtingen, omdat er immers auteursrecht rust op de muziek die onbedoeld mee opgenomen is, terwijl deze eigenlijk niet ter zake doet.

Een ander punt is de absurd lange periode tot 70 jaar na dood van de auteur waaronder auteursrechtelijk "beschermde" werken aan het publieke domein onttrokken blijven. Na 30 jaar wordt meer dan 95% van alle publicaties niet meer commercieel geëxploiteerd[1] en is er geen enkele reden waarom dergelijke werken niet aan het publiek ter beschikking zouden kunnen worden gesteld, bijvoorbeeld door ze op internet archieven te publiceren.

De koppeling met de dood van de auteur is ook zeer problematisch voor het publiceren van archieven en in het bijzonder als het gaat om tijdschriften en dergelijke. De koppeling van de beschermings-periode aan de dood van de auteur is een blok aan het been als het gaat om het conserveren van ons culturele erfgoed, terwijl daar maar een zeer gering commercieel nut tegenover staat.

Tot slot de hetze tegen p2p gebruikers. Dit probleem wordt sterk overtrokken. Het wordt voorgespiegeld alsof zo'n beetje de halve bevolking niets beters te doen heeft dan hele avonden het internet afstruinen naar muziek en films. Dat is natuurlijk onzin. Peer to peer netwerken zijn om verschillende redenen in de praktijk een crime om mee te werken:

• er is geen enkele controle op de kwaliteit van de aangeleverde content. Hierdoor moet men elk bestand na downloaden zelf controleren.
• er zit geen enkel systeem in de zogenaamde "meta" data, zoals de naamgeving van de bestanden en of alle velden in de bestanden netjes zijn ingevuld, etc.
• er is geen enkele garantie op een redelijke verbinding. Het kan dagen duren voor een bepaald nummer of film daadwerkelijk gedownload kan worden
• er is geen duidelijke aanbieder van de content die zaken orderlijk presenteert. Hierdoor gaat veel tijd verloren aan zoeken.
• er is geen officiele drager met gedrukt hoesje, etc.

Kortom: het is onwaarschijnlijk dat de gemmiddelde huis-vader of -moeder trek heeft veel tijd te investeren in "gratis" content als een betaalbaar alternatief voorhanden is, waarbij een goede kwaliteit wordt geboden en men op een makkelijke manier kan selecteren uit het aanbod, welke vervolgens netjes en overzichtelijk wordt opgenomen in de catalogus van de eindgebruiker.

Daarom dient de industrie gestimuleerd te worden om te zorgen voor een betere alternatieven, in plaats van dat men door juridisering en bangmakerij innovatieve ontwikkelingen in de kiem probeert te smoren. Om dat voor elkaar te krijgen, pleiten wij voor een liberalisering van het auteursrecht waarbij de consument meer vrijheden krijgt, bedrijven met minder rompslomp en kosten geconfronteerd worden en de hindernissen die digitale archivering van ons culturele erfgoed tegenhouden worden opgeheven.

Vandaar de volgende petitie.

Ondergetekenden vinden dat:

• De wirwar van stichtingen en heffingen niet effectief zijn, niet of nauwelijks bijdragen tot een rechtvaardige beloningsstructuur voor auteurs, uiterst willekeurig zijn en met name het midden- en kleinbedrijf onredelijk belasten. Daarom dienen al deze heffingen afgeschaft te worden.
• De overheid vanuit de algemene middelen doelgericht moet investeren in jong talent, bijvoorbeeld door creo-starters middels fiscale voordelen extra kansen te geven.
• Er een uitzondering in de wet moet komen die niet-commerciele, digitale thuispublicatie op een prive-computer toestaat, vergelijkbaar met de uitzondering die voor de thuiskopie gemaakt is. Dit betekent dat consumenten met behulp van hun eigen computer auteursrechtelijk beschermde werken aan het publiek mogen aanbieden, mits die computer in prive bezit is en het materiaal gratis ter beschikking wordt gesteld.
• Er een uitzondering in de wet moet komen die het mogelijk maakt dat consumenten werken voor prive gebruik online mogen delen via zogenaamde peer-to-peer netwerken, voor zover dat om niet commercieel gebruik gaat.
• De uitzondering in de thuiskopie regelgeving dat in bepaalde gevallen geen thuiskopie in opdracht mag worden vervaardigd dient te vervallen.
• Er een uitzondering in de wet moet komen die het mogelijk maakt dat consumenten enkele werken op persoonlijke web-pagina's kunnen gebruiken. (zonder de beperking dat het om de eigen computer moet gaan)
• Er een uitzondering in de wet moet komen die het mogelijk maakt video opnames zoals vakantie videos, amateur optredens, etc. waarbij zijdelings gebruik gemaakt wordt van auteursrechtelijk beschermde werken, gratis of tegen kostprijs te publiceren, wanneer het gebruik van de beschermde werken als ondergeschikt kan worden beschouwd.
• Er een uitzondering in de wet moet komen die het mogelijk maakt archieven op het internet te publiceren. Wanneer een werk langer dan 5 jaar niet meer uit eerste hand te verkrijgen is, mag deze in principe opgenomen worden in digitale archieven op het internet en aldus gepubliceerd worden, mits het werk gratis of tegen kostprijs aan het publiek ter beschikking wordt gesteld. De archiverende instantie moet dit minimaal 3 maand van tevoren aankondigen op een door de overheid aangegeven wijze, opdat de rechthebbende bezwaar kan aantekenen en vervolgens 1 jaar te tijd krijgt het werk opnieuw aan te bieden.
• Er een "use it or loose it" clausule dient te komen. Wanneer een werk langer dan 5 jaar niet meer geëxploiteerd wordt, dient de auteursrechtelijke bescherming te vervallen, zodat het publiek vrijelijk over het werk kan beschikken.
• Er een uitzondering in de wet moet komen die auteurs en artiesten het recht geeft ten alle tijde, buiten eventuele contractuele verplichtingen om, een eenmalige toestemming te verlenen op het kostenloos gebruik van hun werk, bijvoorbeeld voor het houden van benefiet concerten.
• Er een uitzondering in de wet moet komen die auteurs en artiesten het recht geeft ten alle tijde, buiten eventuele contractuele verplichtingen om, hun werk in het publieke domein te plaatsen of vrij te geven onder een vrije licentie.
• De standaard duur van bescherming middels het auteursrecht drastisch terug gebracht dient te worden. Te denken valt aan een standaard periode van maximaal 5 jaar, waarbij auteurs die daar prijs op stellen desgewenst tegen een kostendekkende vergoeding verlenging kunnen aanvragen.
• De bescherming onder het auteursrecht gerelateerd moet worden aan het moment van publicatie en niet naar het moment van overlijden van de auteur.
• Dit van groot belang is om ons culturele erfgoed te kunnen conserveren, archiveren en om deze toegankelijk te maken en te houden.

[1] http://www.lessig.org/blog/archives/jason.txt

"Of the 187,280 books published in the U.S. from 1927-1946, only 4,267 are currently available from publishers at any price. In other words, of the entire universe of books published in the United States that are potentially affected by the retroactive 1976 extension, only 2.3 percent remain commercially available, while 183,013, or roughly ninety-seven percent of those works, remain commercially dormant and inaccessible."